Nadrzecze (Słupsk)

---

Geografia

„Nadrzecze nie jest formalnie uznawane jako jednostka pomocnicza w ramach gminy miejskiej Słupsk. Dlatego też wytyczenie jego granic opiera się głównie na naturalnych przeszkodach w terenie, co sprawia, że postrzeganie tego obszaru może się różnić w oczach mieszkańców, zwłaszcza tam, gdzie te granice nie są do końca wyraźne lub uległy zatarciu.

Zasadniczo, zachodnią granicę Nadrzecza wyznaczają torowiska linii kolejowych nr 202 oraz 405, które oddzielają ten obszar od Zatorza. Granice południowe ustalają granice miasta z gminą oraz sołectwem Kobylnica, natomiast na wschodzie znajduje się rzeka Słupia. Z kolei północna granica jest definiowana w różnorodny sposób. Zgodnie z „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego” opiera się ona na starotorze kolei doliny Słupi. W praktyce jednak mieszkańcy często poszerzają obszar Nadrzecza o tereny znajdujące się na północ od tego punktu, sięgając obecnych ulic Paderewskiego, Lutosławskiego, Jaracza, Jana Pawła II oraz Zamkowej.

Prezentowane „studium” włącza do strefy polityki przestrzennej „Nadrzecze” także tereny usługowo-przemysłowe o zbliżonej charakterystyce, które zlokalizowane są na zachód od wspomnianej linii kolejowej, chociaż w powszechnej świadomości te obszary często są utożsamiane z os. Piastów.

Teren Nadrzecza znajduje się na skarpie zachodniego brzegu Słupi, rozciągając się na obszarze częściowo podmokłym. Ciek wodny, który biegnie wzdłuż tej dzielnicy, jest obecnie częściowo skanalizowany (wcześniej znany jako Katschkenbruchbach do 1945 roku). Obszary mniej zurbanizowane w Nadrzeczu są przecięte kanałami melioracyjnymi, które powstały w okresie międzywojennym.

Toponimia

Nazwa Nadrzecze została utworzona po zakończeniu II wojny światowej, a jej geneza ściśle nawiązuje do usytuowania dzielnicy na prawym brzegu rzeki Słupi.

W okresie przejściowym, w latach powojennych, funkcjonowała także inna nazwa – Poznańskie Przedmieście. Wcześniej, przed 1945 rokiem, osada ta była znana jako der Aucker, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „błonie, podmokła łąka”. Ta nazwa wskazuje na pierwotny, łąkowo-pastwiskowy charakter terenu.

Na południowym obszarze, okolice ulic Poprzecznej i Cecorskiej, nosiły z kolei nazwę Am Dornbrink, pochodzącą od nazwy sąsiedniego bagna Dornbrink, które w okresie powojennym czasami nazywane było Darnik. Polska forma tej nazwy to w dużej mierze efekt adideacji oraz adaptacji fonetycznej pierwotnej, niemieckiej nazwy, zbudowanej z członów Dorn, co oznacza „cierń”, oraz Brink, które tłumaczy się jako „źródło”.

Historia

Historyczne nazwy ulic

Na przestrzeni lat wiele ulic w Nadrzeczu podlegało zmianom nazw, co odzwierciedla różnorodne etapy rozwoju oraz historyczne konteksty tej okolicy. Poniżej przedstawiono zestawienie dawnych oraz obecnych nazw ulic, które były używane na przestrzeni lat.

• Am Dornbrink (1925, 1940) → ul. Poprzeczna (1986, 2023),
• Bahnstraße (1925, 1940) → ul. Prosta (1986, 2023),
• Bedelsweg (1925, 1940) → ul. Cecorska (1986, 2023),
• Ernst-Moritz-Arndt-Straße (1940) → ul. Cicha (1986, 2023),
• Eschenweg (1940) → ul. Zielona (1986, 2023),
• Fischerstraße (1925) → An der Windelbahn, Fischerstraße (1940) → ul. Stanisława Moniuszki, ul. Rybacka (1986, 2023),
• Fuchsdamm (1925, 1940) → ul. Pomorska (1986, 2023),
• Gänseweg (1925, 1940) → ul. Wrocławska (1986, 2023),
• Große Auckerstraße (1925, 1940) → ul. Juliusza Słowackiego (1986, 2023),
• Grüner Weg (1925, 1940) → ul. Przemysłowa (1986, 2023),
• Holzstraße (1925, 1940) → ul. Drewniana (1986, 2023),
• Kleine Auckerstraße (1925, 1940) → ul. Stefana Jaracza (1986, 2023),
• Halb-Sieben-Weg (1940) → ul. Słoneczna (odcinek środkowy) (1986, 2023),
• Kublitzer Chaussee (1925, 1940) → ul. Poznańska, ul. Mariana Buczka (1986) → ul. Poznańska, ul. Witolda Lutosławskiego (2023),
• Maigrafenweg (1940) → bez nazwy (1986) → ul. Słoneczna (odcinek południowy) (2023),
• Memelstraße (1940) → ul. Legnicka (1986, 2023),
• Mozartstraße (1940) → ul. Henryka Wieniawskiego (1986, 2023),
• Niobestraße (1940) → ul. Mieszka I (1986, 2023),
• Saarstraße (1940) → ul. Chocimska (1986, 2023),
• Schlachthofstraße (1940) → ul. Karola Szymanowskiego (1986, 2023),
• Schneidersteig (1925, 1940) → nie istnieje,
• Stiftstraße (1925, 1940) → ul. Fryderyka Chopina (1986, 2023),
• Turnvater-Jahn-Straße (1940) → ul. Słoneczna (odcinek północny) (1986, 2023),
• Wagnerstraße (1940) → ul. Władysława Orkana (1986, 2023),
• Wallstraße (1925, 1940) → ul. Wałowa (1986) → ul. Jana Pawła II (2023),
• Weidenstraße (1925, 1940) → ul. gen. Siergieja Iwanowicza Pankowa (1986) → ul. Ignacego Jana Paderewskiego (2023).

Źródła: 1925, 1940, 1986, 2023. Podkreślenie oznacza historyczne nazwy zachowane po 1945.

Transport

Obszar Nadrzecza w Słupsku charakteryzuje się dobrze rozwiniętą siecią komunikacyjną, gdzie ciąg ulic Poznańska–Lutosławskiego–Prosta pełni kluczową rolę jako główna oś komunikacyjna tej dzielnicy.

Dodatkowo, ulice Witkacego, które są częścią drogi krajowej DK21, zapewniają bezpośrednie połączenie z Zatorzem, a ulica Przemysłowa stwarza alternatywny szlak komunikacyjny w kierunku północ-południe. W planach jest również nowe połączenie Nadrzecza z wschodnimi rejonami Słupska, które ma zostać ukończone do I kwartału 2025 roku.

Warto podkreślić, że dzielnica nie ma własnego przystanku kolejowego od roku 1945. W przeszłości funkcję tę pełnił przystanek Stolp Schlachthof, znajdujący się na linii kolejowej do Budowa, który był aktywny do lat 90. XX wieku jako stacja przeładunkowo-manewrowa dla pobliskich zakładów przemysłowych.

W roku 2023 Nadrzecze było obsługiwane przez pięć linii komunikacji miejskiej, zorganizowanych przez ZIM Słupsk.

---

Oceń: Nadrzecze (Słupsk)

---